Táknmál götunnar

Mig langaði bara að segja ykkur svona í tilefni þess að Alþingi hóf störf í gær.  Táknmálsfrumvarpið mitt verður meðal mála þessa löggjafarþings og mér er heiður að segja ykkur þær fréttir að Katrín Júlíusdóttir þingkona Samfylkingarinnar verður flutningsmaður þess.  Fríður hópur meðflutningsmanna úr öllum flokkum mun fylgja frumvarpinu.  Frumvarpið er að finna hér.

Þá er það komið á hreint að Síminn vissi fyrirfram af þessum möguleika eða ætti ég að segja gróðamöguleika Motorola sem fylgdi gjöfinni, það kemur allavega fram í svari Hjálmars Gíslasonar starfsmanns Símans í athugasemdakerfinu við síðustu færslu.  Ég vil taka það skýrt fram að þessi gjöf er góðra gjalda verð en það kemur nú fyrir á bestu bæjum að galli fylgi gjöfum svona rétt eins og gjöf hins fræga Njarðar hver sem hann nú var eða er.

Mér er hinsvegar spurn hvar  fulltrúi Póst-og fjarskiptastofnunar hafi verið staddur þegar gjöfin kom til tals fyrst á skrifstofum Símans.  Í lögum um Póst og fjarskiptastofnun 2003 nr.69 í 3.gr. um verkefni stofnunnar lið 4.e segir:  "tryggja hag notenda, þ.m.t. einstakra þjóðfélagshópa, svo sem öryrkja, sem best að því er varðar val, verð og gæði".  Eða kom þetta þeim ekkert við þar sem einkafyrirtæki var bara að gefa gjöf?  Gjöf sem fyrirtækið átti eftir að innheimta gjöld af þegar fram liðu stundir?

Eftir sem áður finnst mér svolítið súrt í broti að fyrirtæki eins og Síminn sem hefur meðal annars styrkt íslenskt mál skuli gefa íslenskum táknmálsnotendum síma með erlendri valmynd. Mitt sjónarhorn á þessu er að táknmálsnotendur eru enn og aftur látnir greiða íslenskuna dýru verði.  Fyrst í menntunarsögu þeirra þar sem íslenskan var þeim þungur baggi að eiga við þegar táknmálið var bannað og margir bera sár þessa tímabils enn í dag. Og nú þurfa þeir að borga tvöfalt fyrir sms-skeyti með íslenskum stöfum ella bara sleppa íslenskum stöfum til að spara og hafa íslenskuna bjagaða.  

Íslensk valmynd hefði því átt að eitt af aðalmálinu þegar gjöfin kom til tals fyrst.  Mér er sagt að markmið Símans með gjöfinni hafi aðallega verið að táknmálsnotendur geti talað á sínu máli sín á milli í myndsímtali.  Það var hugurinn að baki gjöfinni en samt sem áður og þrátt fyrir það munu táknmálsnotendur halda áfram að senda jafnmörg sms-skilaboð og áður.  

Íslenskir táknmálsnotendur hafa í mörg ár barist fyrir því að stjórnvöld viðurkenni táknmálið og að táknmálinu verði gerður sá heiður að njóta sama jafnræðis og íslenskan er nú í þjóðfélaginu. Bæði málin hefðu þá átt að vera með í gjöfinni.

 

Þó ekki hafi nú heyrst í mér hérna í svolítinn tíma þá bara er varla hægt að sleppa því að skrifa um það sem er mest inni núna hjá táknmáli götunnar.  3G símarnir er það sem stendur uppúr þessa dagana.  Fyrir málminnihluthóp sem hefur verið einangraður sitt og hvað frá umheiminum í aldanna rás er þetta toppurinn á tilveru dagsins í dag.  Táknmálið fær að njóta sín og það að fá að tala í síma á sínu máli er ekkert smá svo framarlega sem viðmælandinn kann táknmál er myndsímtalinu allir vegir færir. Snilld hjá tæknigeiranum og vissulega á Síminn sínar þakkir skyldar að gera heilu málsamfélagi þetta mögulegt.  Ég hef fengið nokkur myndsímtöl og öll full af brosi og gleði. 

Heyrnarlausum þykir mikið til þess koma að fá að segja hvað þeir vilja á sínu máli sem og að vilja nema upplýsingar á táknmálinu.  Á það mál treysta þeir eiginlega mest, svona rétt eins og allt fólk treystir á sitt fyrsta mál svo einfalt er það.

En að öðru hjá mér sem er að gerast þessa dagana og hefur verið í mótun svolítið lengi, reyndar lengur en menn vilja muna.  Ég stofnaði fyrirtæki, það heitir Táknmál ehf. heitir það. Endilega kynnið ykkur málið og hafið samband ef eitthvað snýst um táknmál eða táknmálsviðmót sem ætlað er að bæta aðgengi á heimasíðum og kynnt eru á síðunni. Það er mjög gaman að stússast í kringum þetta og að kynna fyrir öðrum, sjálfri finnst mér þetta spennandi og þegar maður hugsar kannski svolítið lengra þá eru möguleikar táknmálsins alltaf jafn miklir og allra tungumála.  Sumt er ókannaður heimur meðan annað lifir góðu lífi og þarf alltaf sitt.

 

Eins og ég sagði þá er yndislegu fríi lokið og við tekur víst venjubundið líf.  Ferðasagan er í mótum og myndirnar sem eiga að fara í albúmið í vinnslu. Það kemur á næstunni.

Já, maður er sem sagt komin í venjubundið líf hér á skerinu, hefðbundin rútínuvinna byrjuð, börnin í skóla og ég að sinna mínu verki og núna er ég að undirbúa mig fyrir setu á pallborði í lok norrænar ráðstefnu sem fjallar um tvítyngi - táknmál og heyrnarskert börn. Mér var boðið að sitja umræðurnar með öðrum norrænum pólitíkusum. Vigdís Finnbogadóttur fyrrum forseta okkar er einnig boðið en hún er einmitt verndari táknmála á Norðurlöndum. Hún verður með erindi á ráðstefnunni.  Spennandi að fara og sjá hvað aðrir eru að gera í þessum málum og hugmyndir þeirra um tvítyngi barna -  tvítyngda kennsluaðferð heyrnarlausra/heyrnarskertra barna.  Einnig verður sér í lagi fróðlegt að heyra sjónarhorn norræna pólitíkusa um tvítyngi.

Ráðstefnan er haldin í Gautaborg 3.-4. september og ber heitið:  Döva og hörselskadede barns tvåspråkighed - Nordisk konferens.  Aðalumræðuefnið er:  "Teckenspråk eller talat språk? Ja, tack,"  Ráðstefnan er haldin með styrk frá Norræna menningarsjóðinum (Nordisk Kulturfonden).

Víða á Norðurlöndum er tvítyngisstefna í kennsluaðferð heyrnarlausra/heyrnarskertra barna, eins hérlendis.  Til að kennsluaðferðin eigi að heppnast fullkomlega verður barnið að búa við kjöraðstæður í þjóðfélaginu þar sem bæði málin eru metin til jafns þ.e táknmálið og talað mál.  Því miður eru hér á landi ekki fullkomnar kjöraðstæður fyrir því þannig að gloppur kunna að verða í aðferðinni.  Þetta segi ég af því að táknmálið er ekki viðurkennt og enn hömlur eða hindranir í að barnið geti fengið alltaf túlk við allar aðstæður og en stærsta málið er að innlent sjónvarpsefni er ekki textað þannig að barn í tvítyngisnámi finnur fyrir hömlum í að nema talað/skrifað mál í gegnum fjölmiðli og kynnast þar með innlendri menningu/atburðum til að vera virkt í tvítyngisnámi sínu.  Það er því líka stór ástæða fyrir því að aðgengismál hérlendis þarf mikið að laga sér í lagi ef stefna stjórnvalda "Aðgengi fyrir alla" á að standa undir sér.  

Sem sagt í stuttu máli svo tvítyngiskennsla eigi að heppnast fullkomlega og nýtast barninu alla lífsleið þess þá verður barnið verður að finna fyrir báðum málunum almennt í þjóðfélaginu þannig verður það jafnvígt á bæði málin, táknmál og skrifað/talað mál/lesmál.  Hvað mína skoðun á tvítyngdri kennsluaðferð varðar þá styð ég hana fullkomnlega.

Þá er stóri dagurinn loks runninn.  Eftir honum hérna á heimilinu hefur verið beðið með mikilli eftirvæntingu.  Við erum farin í frí til Florida.  Ég á víst eftir að þræða alla þessa ótalmörgu skemmtigarða þarna milli þess sem flatmagað verður við strönd Mexicoflóa sem og eitthvað verður kíkt í mollin þarna. Væntanlega verður bara líka legið í leti á sundlaugarbakkanum sem fylgir húsinu okkar.  Kannski ég bloggi þaðan, hver veit nema ég kíki inn á netið í nýja 3G símanum mínum og komi með eitthvað sniðugt eins og til dæmis myndir og skemmtilegar sögur af ferðinni okkar. En á meðan hafið það gott og vona ég að veðrið hérna leiki um ykkur eins það á að gera við mig þarna úti.