Endurmat ?

Það er mannréttindabrot að láta börn, fatlaða og venjulegt fólk með tímabundinn sjúkdóm hanga á biðlistum mánuð eftir mánuð eða jafnvel ár eftir ár. Það er eins og þessi umræða kemur fram aftur og aftur í hverri einustu kosningarbaráttu.  Einhverju sinni spurði ég til hvers það væri að hafa fólk á biðlistum og loka heilu deildunum, hverra hagur það væri eiginlega.  Það er vitað mál að það felst engin hagræðing í því að loka deildum og láta þar með biðlistana lengjast enn meira.  Svarið sem ég fékk var á þann veg að það yrði bara að vera svona því annars væri lítið hægt fyrir frambjóðendur að hafa eitthvað um að munnhöggvast við og verja sig í kosningarbaráttunni.  Þetta er ljót hugsun ef sönn er.

 

Á morgun er 1. maí, baráttudagur verkalýðsins fyrir bættum kjörum sínum. Þessi dagur hefur verið viðloðandi við þjóðina undanfarna öld og er kærkomin sem sagt, eiginlega bónus að  tímasetning hans sé í dagatalinu í miðri kosningarbaráttu.  Það þarf hrikalega mikið að bæta kjör öryrkja.  Þeir hafa þurft að rekja mál sín varðandi bætt kjör fyrir dómstólum og uppskorið kannski eitthvað en þegar á heildina litið er hlutir þeirra mjög rýr.  Þeir hafa til að mynda ekki fengið aðaláherslumálum sínum framgengt, s.s. afnám tekjutengingu bóta við maka öryrkja, skattleysismörk hækkuð, frítekjumark hækkað og tekjutenginu afnumda (en allavega eitthvað um það núna í smáum skömmtum). 

Nú eru uppi raddir um að til standi að endurskoða örorkumat – ég er ekki alveg að skilja þetta innlegg en það sem mér hefur verið sagt er að mögulega kæmi þetta þannig út að ef öryrkji er í 100% vinnu þá fær hann enga örorku metna og fellur þar með alveg af lista TR.  Mér finnst þetta arfaslæmur kostur ef satt er, því ég hef alla tíð vitað og allir öryrkjar sennilega líka að það kostar sitt að vera öryrkji þó maður sé í 100% vinnu.  Grunnlífeyrinn á að vera fastur liður (núna er hann 24.831,-  áherslur ÖBÍ hljóða upp á að hann verði tvöfaldaður)  og sú upphæð sem það kostar að vera öryrkji/fatlaður.  Grunnlífeyri má aldrei skerða.  Það finnst mér svo eigi að vera, en sé stefnan hinsvegar að afnema örorkumatið af fólki þá er það hræðilegur sannleikur og slíku verður að mótmæla.  Margir eru með varanlegt örorkumat og meirihluti öryrkja féll inn í það kerfi árið 1999.  Spurning hvort ég þurfi að fara í endurmat á örorku minni á næstunni?  Líka spurning hverjir verða kallaðir inn á teppið í endurmat á örorku sinni, jafnvel þó það sé vitað mál og alveg morgunljóst að fötlunin hver sem hún er breytist ekkert þó maður sé í 100% vinnu. Hverjir munu sjá um að meta örorkumatið?  Það er góð spurning því vitað mál er að læknar TR ná varla að meta allar umsóknir á skikkanlegum tíma og því mun koma á svakalegur biðlisti eftir endurmati. Þá bætist við enn einn biðlistinn.   Þetta væri á ljótan ef satt er, sé svo þá útleggst þessi ákvörðun um endurmat á örorku að útrýma öryrkjum.  Það hefur samt ekki mikið verið fjallað um endurmat á örorku í þessari kosningarbaráttu þannig séð virðist það eiga að ná þessu í gegn án þess svo mikið að fólk geri sér grein fyrir beinum afleiðingum á þessu til langstíma litið.  Þeir sem ætla að koma endurmati á örorku á fót þurfa að útskýra fyrir fólki á venjulegu máli ekki einhverjum frumskógarmáli eins og allt heila almannatryggingarkerfið er í núna um hverjar afleiðingar á hag öryrkja þetta hefur á þá.  Ég tek þessari umræðu samt með fyrirvara og set stórt spurningarmerki við endurmat á örorku?   Eins og öllu sem almannatryggingarkerfið er á meðan það hefur ekki verið einfaldað svo um nemi að almennur skilningur sé á því.

Athugasemdir

[Adda bloggar, 30.4.2007 kl. 23:10]

góður pistill hjá þér!

[Svanur Sigurbjörnsson, 4.5.2007 kl. 00:48]

Já örorkumálin hafa orðið undir í stjórnmálaumræðu þessara kosninga.  Þetta er eitt af sinnuleysismálunum og reglurnar eru það flóknar að fólk hættir sér ekki útí að ræða þær af viti.  Góð hugvekja hjá þér.